حروف اضافه گنتیوساز در زبان آلمانی: راهنمای جامع با مثال و جدول

اگر در مسیر یادگیری زبان آلمانی هستید، احتمالاً با حالت‌های دستوری مختلف مانند آکوزاتیو، داتیو و گنتیو مواجه شده‌اید.

در این مقاله از آکادمی تندیس پارس، قصد داریم یکی از چالش‌برانگیزترین و در عین حال، مهم‌ترین مباحث پیشرفته گرامر زبان آلمانی، یعنی حروف اضافه گنتیوساز در زبان آلمانی (Genitivpräpositionen) را با زبانی ساده، همراه با مثال‌های واقعی و نکات کلیدی آموزش دهیم.

تسلط بر این حروف اضافه، سطح زبان شما را به شکل چشمگیری ارتقا داده و به شما کمک می‌کند تا نوشتاری رسمی و حرفه‌ای داشته باشید.

مروری بر حالت گنتیو (Genitiv): گرامر مالکیت در آلمانی

پیش از پرداختن به حروف اضافه گنتیوساز، بیایید خودِ حالت گنتیو را بازبینی کنیم. در زبان آلمانی، حالت گنتیو (Genitiv) عمدتاً برای نشان دادن مالکیت، تعلق یا وابستگی به کار می‌رود.

معادل آن در فارسی، کسره اضافه (ــِ) است (مانند «کتابِ دانش‌آموز» یا «رنگِ ماشین»). در زبان انگلیسی نیز معادل آن ‘s (the student’s book) یا of (the color of the car) است.

مثال ساده گنتیو بدون حرف اضافه:

• Das ist das Auto des Mannes. (این ماشینِ آن مرد است.)
• Die Farbe des Hauses ist weiß. (رنگِ آن خانه سفید است.)

همانطور که می‌بینید، آرتیکل و انتهای اسم مذکر و خنثی در حالت گنتیو تغییر می‌کند. حالت گنتیو علاوه بر نشان دادن مالکیت، پس از برخی افعال، صفات و مهم‌تر از همه، حروف اضافه خاصی نیز می‌آید که موضوع اصلی این مقاله هستند.

بیشتر بخوانید : آموزش آرتیکل در زبان آلمانی (Der, Die, Das) به زبان ساده + قوانین و جدول کامل

مهم‌ترین حروف اضافه گنتیوساز در زبان آلمانی کدامند؟

برخلاف حالت داتیو یا آکوزاتیو چیست، حروف اضافه‌ای که با گنتیو می‌آیند تعداد کمتری دارند. این حروف اضافه در زبان محاوره و روزمره کمتر رایج هستند و به همین دلیل ممکن است کمتر به گوشتان خورده باشند.

اما در زبان رسمی، نوشتار آکادمیک، ادبیات، مقالات علمی، اخبار و متون حقوقی بسیار پرکاربردند و تسلط بر آن‌ها برای رسیدن به مدرک b2 زبان آلمانی ضروری است.

لیست مهم‌ترین حروف اضافه گنیتو عبارتند از:

• (an)statt (به‌جای)
• trotz (علی‌رغم، با وجود)
• während (در طول، هنگام)
• wegen (به‌خاطر، به دلیل)
• innerhalb (درون، در طیِ)
• außerhalb (بیرون از)
• anhand (بر اساس، با کمک)
• aufgrund (به دلیلِ)
• jenseits (آن سوی)
• diesseits (این سوی)

بیشتر بخوانید : مدت زمان یادگیری زبان آلمانی

1. حرف اضافه während – به‌معنی: در طول، هنگام

این حرف اضافه به یک بازه زمانی اشاره دارد که در طی آن، اتفاق دیگری رخ می‌دهد.

مثال‌ها:

• Während des Unterrichts darf man nicht essen. (در طول کلاس درس، اجازه خوردن نیست.)
• Er hat während seiner Reise viele interessante Leute kennengelernt. (او در طول سفرش با افراد جالب زیادی آشنا شد.)
• Während des starken Schneefalls kam er mit dem Auto von der Straße ab. (در هنگام بارش شدید برف، او با ماشین از جاده منحرف شد.)

2. حرف اضافه trotz – به‌معنی: علی‌رغم، با وجود

Trotz نشان‌دهنده یک تضاد یا مغایرت است. یعنی اتفاقی رخ می‌دهد، با وجود اینکه یک مانع یا شرایط مخالف وجود دارد.

مثال‌ها:

• Trotz des schlechten Wetters gingen wir spazieren. (با وجود هوای بد، پیاده‌روی کردیم.)
• Sie hat die Prüfung trotz ihrer Krankheit bestanden. (او با وجود بیماری‌اش، امتحان را قبول شد.)
• Trotz starken Schneefalls ging er auch heute wieder joggen. (با وجود بارش شدید برف، او امروز هم دوباره برای دویدن رفت.)
• نکته مهم: در زبان محاوره، گاهی trotz با حالت داتیو نیز استفاده می‌شود (Trotz dem schlechten Wetter)، اما در زبان استاندارد و نوشتاری، استفاده از گنتیو صحیح است.

3. حرف اضافه wegen – به‌معنی: به‌خاطر، به دلیل

Wegen دلیل یا علت وقوع یک اتفاق را بیان می‌کند و یکی از پرکاربردترین حروف اضافه گنتیو است.

مثال‌ها:

• Wegen des Unfalls war die Straße gesperrt. (به‌خاطر تصادف، خیابان بسته بود.)
• Das Museum ist wegen Renovierungsarbeiten geschlossen. (موزه به‌خاطر کارهای نوسازی بسته است.)
• Wegen des starken Schneefalls ging er heute nicht zum Sport. (به‌خاطر بارش شدید برف، او امروز به ورزش نرفت.)
• چالش Wegen و داتیو: این بزرگترین و رایج‌ترین “اشتباه” در استفاده از حروف اضافه گنتیو است. در زبان روزمره و محاوره، تقریباً همیشه wegen با داتیو به کار می‌رود (Wegen dem Unfall). در حالی که این کاربرد بسیار شایع است، از نظر گرامری نادرست تلقی می‌شود. در نوشتار رسمی و امتحانات، حتماً از حالت گنتیو استفاده کنید.

بیشتر بخوانید : آموزش حروف ربط در زبان آلمانی (به زبان ساده با مثال)

4. حرف اضافه (an)statt – به‌معنی: به‌جایِ

این حرف اضافه یک جایگزینی را نشان می‌دهد. Statt و anstatt هر دو به یک معنا هستند و می‌توانند به جای هم به کار روند.

مثال‌ها:

• Statt eines Buches habe ich eine DVD bekommen. (به‌جای یک کتاب، یک دی‌وی‌دی دریافت کردم.)
• Er trinkt Wasser statt des Weines. (او به‌جای شراب، آب می‌نوشد.)
• Anstatt der bestellten Töpfe wurde eine Pfanne geliefert. (به‌جای قابلمه‌های سفارش‌داده‌شده، یک ماهیتابه تحویل داده شد.)

5. حرف اضافه innerhalb – به‌معنی: درون، در طیِ

Innerhalb به یک محدوده (زمانی یا مکانی) اشاره دارد.

مثال‌ها:

• Die Rechnung ist innerhalb einer Woche zu bezahlen. (صورت‌حساب باید در طی یک هفته پرداخت شود.)
• Rauchen ist nur innerhalb des markierten Bereichs erlaubt. (سیگار کشیدن فقط درون محوطه مشخص‌شده مجاز است.)
• Innerhalb der Öffnungszeiten nehmen wir Anrufe entgegen. (فقط در ساعات کاری پاسخگوی تماس‌ها هستیم.)

6. حرف اضافه außerhalb – به‌معنی: بیرون از

این حرف اضافه متضاد innerhalb است و به خارج از یک محدوده زمانی یا مکانی اشاره می‌کند.

مثال‌ها:

• Das Paket wurde außerhalb der Geschäftszeiten geliefert. (بسته خارج از ساعات کاری تحویل داده شد.)
• Wir wohnen außerhalb der Stadt. (ما بیرون از شهر زندگی می‌کنیم.)
• Außerhalb der Öffnungszeiten nehmen wir keine Anrufe entgegen. (خارج از ساعات کاری پاسخگوی هیچ تماسی نیستیم.)

جدول کامل حروف اضافه گنتیوساز و صرف آرتیکل

برای درک بهتر نحوه تغییر آرتیکل‌ها، جدول زیر را آماده کرده‌ایم که صرف آرتیکل‌های معین و نامعین را در حالت گنتیو نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید : آموزش حالت جمع اسامی در زبان آلمانی (با ترجمه و مثال)

نتیجه‌گیری: گامی به سوی تسلط بر زبان آلمانی

یادگیری و استفاده صحیح از حروف اضافه گنتیوساز در زبان آلمانی شاید در ابتدا کمی دلهره‌آور باشد، اما با درک مفهوم، مطالعه مثال‌های متعدد و تمرین مداوم، به بخشی جدایی‌ناپذیر از مهارت زبانی شما تبدیل خواهد شد.

این مبحث، مرز بین زبان روزمره و زبان استاندارد و رسمی را مشخص می‌کند. برای تسلط کامل بر این مباحث و دیگر پیچیدگی‌های گرامری، کمک گرفتن از یک مدرس زبان آلمانی مجرب در یک کلاس زبان آلمانی آنلاین یا حضوری در بهترین آموزشگاه زبان آلمانی می‌تواند مسیر یادگیری شما را هموارتر و سریع‌تر کند.

پرسش و پاسخ‌های متداول (FAQ)

آیا همیشه باید از حروف اضافه گنتیو در نوشتار استفاده کنیم؟

بله، در نوشتار رسمی، آکادمیک، نامه‌های اداری و امتحانات زبان (مانند TestDaF یا Goethe) استفاده صحیح از حروف اضافه گنتیوساز الزامی است و نشان‌دهنده تسلط شما بر زبان است. استفاده از داتیو به جای آن (مثلاً با wegen) یک اشتباه گرامری محسوب می‌شود.

چگونه می‌توانم این حروف اضافه را بهتر به خاطر بسپارم؟

بهترین راه، تمرین و تکرار است. سعی کنید برای هر حرف اضافه، جملات ساده آلمانی و شخصی‌سازی شده بسازید. آنها را بر اساس معنا دسته‌بندی کنید (مثلاً حروف اضافه زمانی: während, innerhalb, außerhalb و حروف اضافه علّی: wegen, aufgrund).

بیشتر بخوانید : چگونه مکالمه زبان آلمانی را عالی کنیم؟

آیا حروف اضافه دیگری هم با گنتیو می‌آیند؟

بله، حروف اضافه دیگری نیز وجود دارند که کمتر رایج هستند اما در متون سطح بالا دیده می‌شوند. مانند: anhand (بر اساس)، aufgrund (به دلیلِ)، bezüglich (در رابطه با)، dank (به لطفِ – که با داتیو هم می‌آید)، laut (طبقِ – که با داتیو هم می‌آید)، jenseits (آن سوی) و diesseits (این سوی).

درج و بروزرسانی محتوا و سئو توسط تیم طراحی سایت و سئو تیکینو انجام شده است .